Archive | Σεπτεμβρίου 2020

Ερευνητές ανακάλυψαν ένζυμο που “τρώει” πλαστικό

agathan – 
Plastic pollution

Η ρύπανση του περιβάλλοντος από τα πλαστικά γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη. Πρόσφατα είδαμε και ποιο είναι το μέγεθος της ρύπανσης της θάλασσας του Ειρηνικού.

Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι ότι υπάρχουν ερευνητικές ομάδες, σε διάφορα μέρη του κόσμου, οι οποίες έχουν αφοσιωθεί στην εύρεση μίας λύσης στο προβλήματος της ρύπανσης – κάτι που μπορούμε να το ονομάσουμε και κρίση με τον ρυθμό που μεγαλώνει.

Ανάμεσα σε αυτές τις προσπάθειες, μία ομάδα ερευνητών μελετά τα νέο – ανακαλυφθέντα βακτήρια που “τρώνε” το πλαστικό, τα οποία με μερικές αλλαγές, μπορούν να μεταμορφωθούν σε λύση του προβλήματος. Η διαδικασία για την “κατανάλωση” του πλαστικού παίρνει μερικές μόνο ημέρες, αντίθετα με τους αιώνες που απαιτούνται για λιώσει με φυσικό τρόπο μέσα στον ωκεανό.

Πως έγινε η ανακάλυψη; Οι επιστήμονες μελετούσαν το 2016 την δομή ενός βακτηρίου που είχε βρεθεί σε ένα κάδο απορριμάτων στην Ιαπωνία.

Η φυσική του εξέλιξη ήταν να φτάσει στο σημείο να “τρώει” το πλαστικό, με την βοήθεια ενός ενζύμου που παρήγαγε. Μελέτησαν το βακτήριο και το ένζυμο με την βοήθεια του Diamond Light Source, που βρίσκεται κοντά στην Οξφόρδη, και εκπέμπει μία δέσμη ακτίνων Χ που είναι 10 δισεκατομμύρια φορές πιο έντονη και από τον Ήλιο, και μπορεί να αποκαλύψει τα μεμονωμένα άτομα.

Αρχικά το ένζυμο φαινόταν παρόμοιο με αυτά που έχουν αναπτύξει διάφορα είδη βακτηρίων για την αποδόμηση του Cutin, ενός φυσικού πολυμερούς που χρησιμοποιούν τα φυτά σαν προστατευτικό κάλυμμα. Τώρα όμως αποκάλυψαν την δομή του συγκεκριμένου ενζύμου.

Μετά από μερικές λεπτές κινήσεις, η ερευνητική ομάδα βελτίωσε την ικανότητα του βακτηρίου να τρώει PET (Polyethylene terephthalate), το είδος του πλαστικού που χρησιμοποιείται στα μπουκάλια νερού (ή άλλων ροφημάτων – ποτών).

Ο καθηγητής John McGeehan στην συνέντευξη που έδωσε στο Guardian, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας και βρίσκεται στο University of Portsmouth, ανέφερε ότι η ανακάλυψη ήταν “ένα μικρό σοκ”, αλλά μπορεί να έχει σοβαρό αντίκτυπο στο παγκόσμιο πρόβλημα με το πλαστικό.

Τα μπουκάλια από PET, τα οποία μπορούμε μέχρι τώρα μόνο να τα ανακυκλώσουμε και να τα μετατρέψουμε σε ίνες για ρούχα και χαλιά. Το μεταλλαγμένο ένζυμο όμως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να μετατρέψει το πλαστικό στα αρχικά του συστατικά. Όπως ανέφερε, “κάτι τέτοιο σημαίνει ότι δεν θα χρειαστεί να εξορύξουμε άλλο πετρέλαιο, και θεμελιωδώς, θα πρέπει να μειώσει την ποσότητα του πλαστικού που βρίσκεται στο περιβάλλον”.

Μέχρι τώρα έχουμε δει να γίνονται μεγάλες βελτιώσεις σε βιομηχανικά ένζυμα, που χρησιμοποιούνται σε απορρυπαντικά και βιοκαύσιμα. Έχουν καταφέρει να γίνουν έως και 1.000 φορές πιο γρήγορα μέσα σε λίγα μόνο χρόνια.

Ο  McGeehan πιστεύει ότι κάτι αντίστοιχο μπορεί να συμβεί και για το νέο ένζυμο. “Μας δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε όλη την τεχνολογία που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη άλλων ενζύμων εδώ και πολλά χρόνια και να δημιουργήσουμε ένα πολύ γρήγορο ένζυμο.

Μία πιθανή βελτίωση που ερευνάται, είναι η μεταμόσχευση του μεταλλαγμένου ενζύμου σε ένα ακραιόφιλο βακτήριο που θα μπορεί να επιβιώσει σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 70 βαθμών Κελσίου, ένα σημείο όπου το PET αλλάζει από την στερεή-”γυαλιστερή” του μορφή σε μία πιο ιξώδη κατάσταση (“ρευστή” – viscous), που το κάνει να αποικοδομηθεί από 10 έως 100 φορές πιο γρήγορα.

Σύμφωνα με την ομάδα, στις πιθανές μελλοντικές χρήσεις του ενζύμου συμπεριλαμβάνεται και τον ψεκασμό του πάνω στους τεράστιους όγκους πλαστικού που υπάρχουν στους ωκεανούς.

Δείτε και το σχετικό video της Guardian:https://www.youtube.com/embed/fQa6as8fhoo?feature=oembed

Όπως και την συνέντευξη ενός από τους ερευνητές στο CBC:https://www.youtube.com/embed/4l-T_nwGnrU?feature=oembed

Πηγές

Ανακάλυψη που κόβει την ανάσα: 14 σαρκοφάγοι 2.500 ετών στην νεκρόπολη της Σαχάρας

Μπροστά σε ένα μοναδικό θέαμα βρέθηκαν οι αιγυπτιακές αρχές καθώς ανακάλυψαν 14 σαρκοφάγους στη νεκρόπολη της Σαχάρας.

Ανακάλυψη που κόβει την ανάσα: 14 σαρκοφάγοι 2.500 ετών στην νεκρόπολη της Σαχάρας [Εικόνες]
Μπροστά σε ένα μοναδικό θέαμα βρέθηκαν οι αιγυπτιακές αρχές καθώς ανακάλυψαν 14 σαρκοφάγους στη νεκρόπολη της Σαχάρας.
Η ανακάλυψη πραγματοποιήθηκε στο εσωτερικό μιας κοιλότητας στη νεκρόπολη της Σαχάρας, νοτιοανατολικά του Καΐρου. 
Οι σαρκοφάγοι υπολογίζεται πως χρονολογούνται 2.500 χρόνια πίσω στο χρόνο, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα είχαν βρεθεί ακόμη 13.
Στον αρχαιολογικό χώρο της νεκρόπολης στη Σαχάρα, η οποία βρίσκεται 25 χιλιόμετρα νότια Πυραμιδών της Γκίζας, βρέθηκε η πυραμίδα του φαραώ Ντζέσερ.


Το μνημείο φαίνεται πως κατασκευάστηκε το 2.700 π.Χ. από τον Αιγύπτιο αρχιτέκτονα Ιμχοτέπ.
Οι σαρκοφάγοι που βρέθηκαν φαίνεται πως είναι σε καλή κατάσταση ενώ αποτυπώνουν σχέδια σε αποχρώσεις του καφέ και του μπλε, καθώς και σειρά ιερογλυφικών.
Η Αίγυπτος ανακοινώνει όλες τις νεότερες αποκαλύψεις από τον ιδιαίτερα πλούσιο πολιτισμό της αρχαίας Αιγύπτου, σε μια προσπάθεια να προβάλει τον πλούτο της χώρας και να τονώσει τον τουρισμό.
Πηγή: https://www.in.gr/

Αστεροειδής θα περάσει την Πέμπτη ασυνήθιστα κοντά από τη Γη

Πρόκειται για τον «2020 SW» που έχει μήκος πέντε έως δέκα μέτρα και θα πλησιάσει τον πλανήτη μας σε απόσταση 27.000 έως 28.000 χιλιομέτρων, πολύ πιο κοντά από ό,τι είναι το φεγγάρι

Αστεροειδής θα περάσει την Πέμπτη ασυνήθιστα κοντά από τη Γη

Ένας -ευτυχώς μικρός- αστεροειδής θα περάσει ασυνήθιστα κοντά από τη Γη αύριο, Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για τον «2020 SW» που έχει μήκος πέντε έως δέκα μέτρα και θα πλησιάσει τον πλανήτη μας σε απόσταση 27.000 έως 28.00 χιλιομέτρων, πολύ πιο κοντά από ό,τι είναι το φεγγάρι.

Πάντως, δεν υπάρχει κίνδυνος να πέσει στη Γη, σύμφωνα με τους επιστήμονες του Κέντρου Μελετών Κοντινών στη Γη Αντικειμένων (CNEOS) του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA.

Η Σελήνη βρίσκεται σε μία μέση απόσταση 384.000 χιλιομέτρων από τη Γη (ή περίπου 30 φορές το μέγεθος του πλανήτη μας) και, συγκριτικά, ο αστεροειδής -ο οποίος ανακαλύφθηκε μόλις στις 18 Σεπτεμβρίου από αστεροσκοπείο της Αριζόνα- θα περάσει σε απόσταση περίπου όσο δύο φορές η Γη, ακόμη πιο κοντά από ό,τι κινούνται πολλοί μετεωρολογικοί και άλλοι γεωστατικοί δορυφόροι.

Η κοντινή προσέγγιση του «2020 SW» στη Γη -με ταχύτητα περίπου 28.000 χιλιομέτρων την ώρα, πιθανώς πάνω από την Αυστραλία ή τη Νέα Ζηλανδία- θα γίνει αύριο στις 14:00 ώρα Ελλάδας και θα έχει επιπτώσεις για τον αστεροειδή, καθώς η βαρύτητα του πλανήτη μας θα μεταβάλει την τροχιά του. Δεν αναμένεται να πλησιάσει ξανά τη Γη πριν τον Ιούνιο του 2029, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του JPL.

Ο αστεροειδής – ο οποίος ολοκληρώνει μία πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο κάθε 372 μέρες (το «έτος» του είναι λίγες ημέρες μεγαλύτερο από το γήινο)- θα γίνει φωτεινότερος όσο πλησιάζει τη Γη, αλλά δεν θα είναι ποτέ ορατός με γυμνό μάτι. Θα χρειάζεται έστω ένα μικρό τηλεσκόπιο διαμέτρου έξι έως οκτώ ίντσες για την παρατήρησή του και ο αστεροειδής, ο οποίος κινείται προς τον αστερισμό των Ιχθύων, θα φαίνεται σαν ένα πολύ αργά κινούμενο άστρο.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ναυμαχία Σαλαμίνας : Πώς οι αρχαίοι Αθηναίοι εκμεταλλεύθηκαν τους ανέμους για να κατατροπώσουν τους Πέρσες

Αυτό δείχνει μία νέα μελέτη από το Κέντρο Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, με επικεφαλής τον ακαδημαϊκό καθηγητή Χρήστο Ζερεφό, η οποία δημοσιεύθηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Atmosphere

Ναυμαχία Σαλαμίνας : Πώς οι αρχαίοι Αθηναίοι εκμεταλλεύθηκαν τους ανέμους για να κατατροπώσουν τους Πέρσες

Η επιλογή του σημείου της σύγκρουσης με τους Πέρσες στη Σαλαμίνα ήταν άριστα μελετημένη από τους αρχαίους Έλληνες και καθόλου τυχαία, καθώς βασιζόταν στη γνώση των τοπικών κλιματολογικών συνθηκών. Αυτό δείχνει μία νέα μελέτη από το Κέντρο Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, με επικεφαλής τον ακαδημαϊκό καθηγητή Χρήστο Ζερεφό, η οποία δημοσιεύθηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Atmosphere.

Ο φετινός Σεπτέμβριος σηματοδοτεί την επέτειο των 2.500 ετών από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Στα τέλη του Σεπτεμβρίου του 480 π.Χ. ο ελληνικός στόλος, με μικρές δυνάμεις αλλά με άριστη τακτική και υπό την ηγεσία του Θεμιστοκλή, πραγματοποίησε μία από τις αποφασιστικότερες νίκες της ιστορίας. Η νέα μελέτη δείχνει ότι η εμπνευσμένη στρατηγική τού μεγάλου ηγέτη βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι οι αρχαίοι Έλληνες και ο ίδιος ο Θεμιστοκλής γνώριζαν τις κλιματολογικές συνθήκες και ιδιαίτερα τους ανέμους που έπνεαν στο στενό της Σαλαμίνας, προσαρμόζοντας τον στρατηγικό σχεδιασμό τους ανάλογα, ώστε να επωφεληθούν από την ημερήσια διακύμανσή τους.

Τα επιστημονικά ευρήματα δείχνουν πως ο συνδυασμός ενός βορειοδυτικού ανέμου που έπνεε κατά τη διάρκεια της νύχτας, με τη θαλάσσια αύρα που σηκώθηκε μετά τις 10:00, σχημάτισε μία «λαβίδα» ανέμου, η οποία, όσο περνούσε η μέρα, εγκλώβισε τον περσικό στόλο στη Σαλαμίνα. Η κλιματολογική ανάλυση του ανεμολογικού πεδίου στην περιοχή όπου διεξήχθη η ναυμαχία βασίστηκε στις διαθέσιμες μετρήσεις των μετεωρολογικών σταθμών στην περιοχή, καθώς και σε δεδομένα των κλιματικών και μετεωρολογικών μοντέλων ERA5 και WRF για το χρονικό διάστημα 1960-2019, παράλληλα με τις ιστορικές μαρτυρίες από τις αρχαίες πηγές («Ιστορίαι» του Ηρόδοτου, «Πέρσαι» του Αισχύλου κ.ά.).

Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της έρευνας, οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σήμερα στην περιοχή είναι παρόμοιες με αυτές που επικρατούσαν πριν από 2.500 χρόνια. Η κυριότερη αιτία του μελτεμιού, που πνέει από βόρειες, γενικά, διευθύνσεις στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια της θερμής περιόδου, είναι ο συνδυασμός του μουσωνικού χαμηλού, δηλαδή ενός θερμικού χαμηλού που δημιουργείται πάνω από την ευρύτερη περιοχή της Ινδικής Χερσονήσου, με τις υψηλές πιέσεις που επικρατούν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού πάνω από τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη.

Ο παραπάνω συνδυασμός έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ενισχυμένου βορείου ρεύματος στο Αιγαίο με την ονομασία «ετησίαι» (που σημαίνει «ετησίως επαναλαμβανόμενοι»). Οι εν λόγω κλιματολογικές συνθήκες περιγράφηκαν για πρώτη φορά από τον Αριστοτέλη στο βιβλίο του «Μετεωρολογικά». Σε τοπικό επίπεδο, η αποδυνάμωσή των μελτεμιών τον Σεπτέμβριο ευνοεί την επικράτηση μικρότερων συστημάτων κυκλοφορίας, όπως είναι οι θαλάσσιες αύρες (μπάτης-μπουκαδούρα).

Η ναυμαχία

Οι Έλληνες είχαν γνώση της τοπικής κλιματολογίας και προσάρμοσαν ανάλογα το στρατηγικό σχέδιό τους. Ο περσικός στόλος έλαβε θέσεις μάχης στην ακτή της Αττικής (Αμφιάλη-Πέραμα) κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ωστόσο, με το πρώτο φως της ημέρας τα ελληνικά πλοία, αντί να προσπαθήσουν να διαφύγουν, όπως περίμεναν οι Πέρσες, εμφανίστηκαν επίσης παρατεταγμένα σε σχηματισμό μάχης από την πλευρά της Σαλαμίνας.

Όταν ο περσικός στόλος κινήθηκε εναντίον του ελληνικού, τα ελληνικά πλοία κινήθηκαν ανάποδα, κωπηλατώντας συντεταγμένα μέχρι την ακτή της Σαλαμίνας. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, αυτός ο ελιγμός αποτελούσε μέρος του στρατηγικού σχεδίου του Θεμιστοκλή και αποσκοπούσε στο να παρασύρει τους Πέρσες βαθύτερα μέσα στο στενό και να καθυστερήσει τη σύγκρουση, περιμένοντας την αλλαγή του ανέμου. Πράγματι, μετά τις 10:00 ο άνεμος στράφηκε σε νοτιοδυτικό (θαλάσσια αύρα) και μόνο τότε ξεκίνησε η ελληνική αντεπίθεση.

Η θαλάσσια αύρα, σε συνδυασμό με τη στενότητα του διαύλου, αποδιοργάνωσε τον περσικό στόλο. Τα ψηλότερα περσικά πλοία ήταν πιο δύσκολο να κυβερνηθούν, καθώς στρέφονταν πλάγια από τον άνεμο και το κύμα, και έτσι έγιναν εύκολος στόχος για τα έμβολα των ελληνικών τριήρεων. Επιπλέον, η ισχυρή νοτιοανατολική αύρα δεν επέτρεψε στους Πέρσες να ανοίξουν πανιά για να υποχωρήσουν γρήγορα προς τον ανοιχτό Σαρωνικό Κόλπο και να μεταφέρουν εκεί τη σύγκρουση.

Τελικά, ένα μεγάλο μέρος του περσικού στόλου χάθηκε, ενώ τα υπόλοιπα πλοία διέφυγαν προς τον Κόλπο του Φαλήρου κατά τις απογευματινές ώρες, όταν οι άνεμοι ολοκλήρωσαν τον καθημερινό κύκλο τους και γύρισαν ξανά σε βορειοδυτικούς. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο δυτικός άνεμος «Ζέφυρος» μετέφερε τα συντρίμμια του περσικού στόλου μέχρι την περιοχή του σημερινού Αγίου Κοσμά, σηματοδοτώντας το τέλος της περσικής παρουσίας στη Μεσόγειο.

Η ερευνητική ομάδα περιελάμβανε, πέρα από τον Χρήστο Ζερεφό, τους ερευνητές της Ακαδημίας Αθηνών Σταύρο Σολωμό, Ιωάννη Καψωμενάκη και Χρήστο Ρεπαπή, καθώς επίσης τον καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δημήτρη Μελά. Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το Μαριολοπούλειο – Καναγκίνειο Ίδρυμα Επιστημών Περιβάλλοντος.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ιωάννινα : Το κάστρο και η Παμβώτιδα

Πόλη με φυσικό κάλλος και μακραίωνη ιστορική διαδρομή

Ιωάννινα : Το κάστρο και η Παμβώτιδα

Απλωμένη στη δυτική όχθη της μαγευτικής Παμβώτιδας, της λίμνης της κυρα-Φροσύνης, η όμορφη πόλη των Ιωαννίνων αποτελεί το διοικητικό, οικονομικό και συγκοινωνιακό κέντρο της Ηπείρου.   

Το κάστρο, με τις ακροπόλεις του Ιτς-Καλέ και του Ασλάν πασά, αλλά και τον αποκαλούμενο πύργο του Θωμά με το ρολόι, τα ιστορικά μνημεία, τα παραδοσιακά σπίτια, τα γοητευτικά σοκάκια, τα εργαστήρια λαϊκής τέχνης, αργυροχοΐας και ξυλογλυπτικής φανερώνουν τη μακραίωνη ιστορική διαδρομήτης πόλης.      

Τα ιδιαίτερα αξιόλογα μουσεία της πόλης των Ιωαννίνων συντελούν καθοριστικά στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και την ανάδειξη του σημαντικού ρόλου που διαδραμάτισαν τα Ιωάννινα και η Ήπειρος εν γένει στην ελληνική ιστορία.  

Το Αρχαιολογικό Μουσείο, με ευρήματα που χρονολογούνται από τους Παλαιολιθικούς έως τους Υστερορωμαϊκούς Χρόνους, το Βυζαντινό Μουσείο, το Δημοτικό Εθνογραφικό Μουσείο, το Λαογραφικό Μουσείο «Κώστας Φρόντζος», το Μουσείο Αργυροτεχνίας (του ΠΙΟΠ) και το Μουσείο Αλή Πασά και Επαναστατικής Περιόδου (συλλογή Φώτη Ραπακούση, στο Νησί) εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες και δίνουν την ευκαιρία για ένα νοερό ταξίδι στο παρελθόν.  

Χώροι πρασίνου, πλατείες, πεζόδρομοι, εμπορικά κέντρα και όμορφα κτίρια στολίζουν τη σύγχρονη πόλη των Ιωαννίνων με την αξιόλογη πνευματική και καλλιτεχνική δραστηριότητα, την υψηλού επιπέδου πανεπιστημιακή κοινότητα και την έντονη νυχτερινή ζωή.    

Τα μεζεδοπωλεία, οι ταβέρνες, τα καφέ μπαρ και τα κέντρα διασκέδασης αποτελούν τους χώρους όπου συγκεντρώνονται κυρίως οι νέοι της πόλης.   

Ξεχωριστό χρώμα στα Ιωάννινα δίνουν ο παραλίμνιος δρόμος, γύρω από τα τείχη του κάστρου, και ο «Μόλος», γραφικό τμήμα της πόλης με υπεραιωνόβια πλατάνια, καφέ μπαρ και εστιατόρια. Καραβάκια συνδέουν το «Μόλο» με το Νησί των Ιωαννίνων, το ξακουστό στολίδι της λίμνης.  

Άρρηκτα δεμένη με το παρελθόν και το παρόν της πόλης των Ιωαννίνων, η Παμβώτιδα αποτελεί τόπο αναψυχής για τους κατοίκους και τους επισκέπτες, τουριστικό και ναυταθλητικό κέντρο. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Παμβώτιδα είναι μια από τις αρχαιότερες λίμνες σε παγκόσμιο επίπεδο και η δεύτερη αρχαιότερη σε ευρωπαϊκό επίπεδο (ηλικίας περίπου 7 εκατομμυρίων ετών). Αποτελεί ένα ευαίσθητο οικοσύστημα, ανήκει δε σε ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών λόγω των σημαντικών ενδιαιτημάτων της και των σπάνιων ειδών της χλωρίδας και της πανίδας της.   

*Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν το παρόν άρθρο προέρχονται από το διαδικτυακό τόπο του Δήμου Ιωαννιτών (Τμήμα Τουρισμού).

Πηγή: https://www.in.gr/